[Tabas ng Dila] Oldmansplaining

Bahagi ng paksang Traits and Points in Campus Journalism na tinalakay ko bilang plenary speaker sa 4th Younger Journalists Press Freedom Congress na ginanap sa Tarlac State College na dinaluhan ng mga campus journalist mula sa Central Luzon kamakailan

Magandang araw sa inyo.

Paglilinaw lang, hindi po Discaya ang ibig sabihin ng center preliminary kong D.

Portmanteau ng mga salitang “outdated man” at “explaining” ang salitang “oldmansplaining” na makikita na sa City Dictionary mula pa noong January 2022. Sa mga hindi nakakaalam na might edad na naririto ngayon gaya ko, mga inaagiw na adviser ng mga publikasyon, kung paanong inaagiw na rin akong guro ng pagsulat, condescending ang “oldmansplaining.” Kapag sinabihan tayo nito ng mga kabilang sa Gen Z, mga ginigiliw kong inaagiw na propesor, ibig sabihin lang nito ay nagmamagaling tayo by advantage of age, as a result of some outdated of us equate it with knowledge. Na hindi naman talaga. Itong “oldmansplaining” ay katulad din ng karumal-dumal na salitang “mansplaining.”

Inaamin ko, might mga might edad kasi na akala mo kung sino kaya might tinatawag ngayong “oldmansplaining.” Lalo kung ang might edad ay lalaki na akala mo kung sinong might taglay na karunungan. Lalo na iyong namumuti na ang buhok, might mahabang pagpapakilala bago magsalita, at might kung ano-anong affix sa pangalan — PhD o professor o doktor — na akala mo madadala niya sa hukay ang mga titulo at diploma.

Itong oldmansplaining ay halos katulad ng inaagiw at dapat nang kalimutang adage ng matatanda na  “papunta ka pa lang, pabalik na ako.” Na para bang iisang direksyon at patutunguhan ng tao kung maglalakbay at kung saang rotunda ito umikot para makabalik at makasalubong ang pupunta pa lang. Ito talagang matatanda. Kunsabagay, sa ating kultura, noong historical occasions, noong panahong hindi pa malaganap ang impluwensiya ng mananakop, noong wala pang web at human rights defender pa si Harry Roque, ang sukatan naman yata kasi ng pag-edad ay ang dami ng natandaan. Kaya nga tinatawag na matanda ang, nicely, matanda dahil marami dapat siyang natandaan habang dumadako sa edad na tulad ng sa akin. Kaya, hindi ko alam kung alam pa ito ng mga nasa kolehiyo ngayon, insulto sa kahit sinong nagkaedad na tawaging matandang walang pinagkatandaan. Ibig sabihin, hindi nagtamo ng knowledge. That’s oldmansplaining for you, campus journalists.

Inaamin ko uli, oldmansplaining ang gagawin kong pagpapaliwanag sa dapat sana ay pambatang paksang “Traits and Points in Campus Journalism.” Tinaggihan ko ito noong una dahil malinaw sa akin na para sa younger journalists ang programa. Dapat din na younger o hindi na masyadong younger pero hindi naman masyadong matandang gaya ko ang magsasalita. Tumanggi ako. Pero sinabi ni Professor Rizalde Capio, ang nag-imbita sa akin, na younger at coronary heart naman daw ako, so my younger kaladkarin coronary heart gave in for this oldmansplaining.

Greater than language barrier and FOMO

Kaedad ng iba sa inyo ang panganay kong anak. Nasa ikatlong taon na ng kolehiyo sa UST. Bukod sa edad, katulad din niya kayo dahil kabilang siya sa pahayagang pangmag-aaral ng UST, ang The Varsitarian. Kagaya rin niya ang iba sa inyong editor dahil Circle Editor siya ng The Varsitarian, ang pinakamatandang campus publication sa Pilipinas na itinatag noong 1928. At katulad marahil ng mga iniisip, sinasabi, at sinusulat ninyo, marami na akong hindi naiintindihan buhat sa aking anak.

Bago ko hanapin sa web, kinumpirma ko muna sa anak ko kung alam niya ang kahulugan ng “performative male” na mula man sa Estados Unidos ay malaganap hanggang dito. Ang performative male ay isang lalaking “acutely conscious that manhood is being watched, assessed, and consumed, and so he levels it.” Alam ng anak ko ito siyempre. Nagbigay pa nga ng halimbawa. Medyo kinabahan ako kasi, bukod sa edad, nakuha ko ang ilan sa requirement ng performativity: tote bag, literature of the feminist type, different music. Pero buti na lang ayoko sa kahit anong matcha, lasang damo. Sa anak ko rin narinig ang “pick-me lady” na parang kabaligtaran ng “performative male.”

Dahil nagtuturo ako ng seminar at writing for brand new media, sinisikap kong makilala ang mga pagkatao sa likod ng viral posts sa Fb (na sinasabing hiwalay dapat ang para sa matatandang gumagamit), Instagram, at Tiktok. In brief, mga pinagkakaabalahan ng karaniwang good phone-toting na Filipino. Inaaral ko ang content material, ang rhetorics, ang narrative fashion, ang dynamics, ang timing, ang platform, ang algorithm.

Dahil sa mga topic na itinuturo ko kaya ako nag-iimbestiga sa Reddit. Alam kong Reddit ang takbuhan at sumbungan ng maraming nasa inyong gulang. Paminsan-minsan, sinisilip ko ang Reddit dahil baka might sumbong na sa mga kasama at kakilala ko o sa mismong division at unibersidad. O kung might isyu na sa akin. Meron, pero ayoko nang i-explain kung ano. Hanapin n’yo na lang sa Reddit.

Dahil patuloy na nagtuturo, marami pa akong dapat matutuhan. Hindi matapos-tapos ang dapat matutuhan lalo’t might dedication ako para magturo sa mga nagnanais maging manunulat at communicator balang araw sa mga kabataan — and that features graduate college students — na patuloy na lumalayo ang edad sa akin. Kailangan kong humabol sa karunungang taglay ninyo pero madaling maiwan ngayong panahong ito. Might time period kayong mga bata dito, na medyo luma na rin, FOMO. I concern lacking out kaya nagtatanong lagi ako sa aking anak o sa mga college students ko. Madaling maiwan ng mga nangyayari at pinag-uusapan sa mundo ang gaya ko. Dahil kulang nasa kaalaman kaya kaya naiinis kayo sa opening spiel ng oldmansplaining na ganito: “Noong panahon namin…”

Bueno, magandang talakayin ang “Traits and Points in Campus Journalism” within the gentle of flood management tasks, of moonlighting influencers na nepo infants — alam kaya ng mga propesor n’yo ang nepo infants? — of contractors na inspirational ang buhay in accordance with some actually massive media personalities; within the gentle of red-tagging and the on-going dialogue about, what historian and thinker Thomas Carlyle, concerning the fourth property. Media, and its ever altering demographics of its readers.

Reader/Viewers engagement

Excuse me uli sa oldmansplaining. Noong panahon namin, noong nasa campus publication pa ako sa PNU, ang isyu hinggil sa reader engagement ay nasusukat namin kung naubos na ang diyaryo, binasa man, o ginawang sapin sa pag-upo, o ginawang payong para hindi mabasa sa ulan. O kaya kapag might sumulat sa amin by the use of letter to the editors. Kapag might nagreklamo. Ang OG — alam kong hindi alam ng matatanda ang OG — na sukatan ay subscription. Kahit ang malalaking diario — Inquirer, Star, Bulletin — ay dito pa rin nakabatay. Might nagbabasa kapag nauubos ang diyaryo. Kapag nauubos ang diario, might commercial.

Hindi nauubos ang diyaryo sa UST. Kakaunti na lamang ang gustong kumuha. Balita ko, ganito rin ang sa Philippine Collegian o Kule ng UP. Kakaunti na lamang ang gustong kumuha ng diyaryo sa UP at UST. However it doesn’t essentially translate na hindi binabasa ang Varsitarian at Kule. Binabasa ang dalawang pahayagan dahil umiiral na sa web. Kung paanong might mga diyaryong hindi kailanman nagkaroon ng exhausting copy gaya ng Rappler.

Ngayon, higit kailanman, mahalaga ang reader engagement. Napakadali nang i-engage ang mambabasa. Madaling makita ang datos — sa sarili nga nating account sa socmed mamo-monitor na, acutely aware tayo kung tumaas o bumaba ang engagement, natutukoy natin ang dahilan lalo na sa mga feeling influencers at content material creators na gustong pagkakitaan ang kanilang followers — kaya madaling magkaroon ng intervention kung bumababa ang ugnayan ninyo sa inyong mambabasa.

Pero hindi na lamang mambabasa ang tumatangkilik sa inyong pahayagan. Viewers na rin sila lalo’t naglalabas na kayo ng samu’t saring content material, reels, interactive actions. Hindi na lamang simpleng mambabasa, at hindi na lamang sila nasa loob ng unibersidad.

Binabasa ko ang ilan sa mga gawa ninyo dahil nakakarating ito sa akin by the use of algorithm. Lalo iyong tungkol sa mga bilyong pisong halaga ng flood management tasks sa Bulacan, shoutout sa mga taga-Bulacan State College dito na naglabas ng artwork card ng mga kongresista nila. Awa ng Diyos, maraming tinamaang politiko at supporters ng mga politikong ito.

Itong mahiwagang algorithm na ito ang nagsisilbing daan para dumako kayo sa labas ng unibersidad. Ni-like ng isang personalidad, lumabas sa newsfeed, nag-follow ang ibang hindi naman enrolled sa inyong unibersidad. Might nag-share, na-curious, nag-follow. Sumama sa algorithm ng iba. Which is sweet dahil dumarami ang inyong viewers. Which is dangerous dahil hindi nila alam ang karaniwang konteksto ng lokalisadong isyung tinatalakay ninyo kaya magko-comment sila na akala mo magagaling. Shock, matatandang nag-o-oldmansplaining ang karamihan sa kanila. Pinapangaralan kayo, kinagagalitan kayo. Dahil papunta pa lang kayo, pabalik na uncooked sila.  

So, consider it this manner. Malawak na ang attain na kaya ninyong gawin. Pagbutihan lalo dahil mas maraming discriminating viewers ang huhusga o, wika nga ng iba inyo, judgerz. Magazine-ingat pero ayos din magkamali paminsan-minsan. Dapat tayong magtanda sa pagkakamali.

Wala nang makapipigil sa mga mapanghusgang tao sa mundo ng walang pusong social media at web. Until, puwede rin, matamlay kayo sa social media. Walang replace. Sanitized. I do know na inflexible ang construction ninyo, say by way of funding, of editorial coverage and content material, and of the processes concerned para lumabas ang isang artikulo. Minsan nga, gusto munang mabasa ng admin ang laman ng diario bago ilabas. O kaya naman, dapat might hagiography sa kung sinong admin na inspirational ang buhay. hopefully not the Discaya-inspirational life sort. 

Eh, ano naman kung hindi i-engage ang viewers? Eh, ano kung matumal ang pagbabasa sa inyong diario at content material? Okay lang naman ito, pero isipin n’yo na sa pangakalahatan, abala naman lahat. It’s a battle floor for consideration. Maski kayo, abala like now, habang performative listeners kayo, nagdudutdot pa rin kayo ng good telephones para sa kung ano-anong dahilan. Kung kayo nga mahirap makuha ang atensyon, what extra ang pangkaraniwang mag-aaral na hindi concerned sa publication.

Kinukuha na ang karamihan sa ating viewers ng mga elemento ng panlilinlang. Marami din namang maayos pero hindi kasindami ng mga palabas at napaglilibangang talagang nakakaubos ng oras through doomscrolling. Tanggap na ng mundo na might nangyayaring mind rot. There must be an effort out of your publications para maging alternatibo kayo ng mag-aaral at mamamayan sa komunidad kung saan kayo kabilang.

Nakakatulong sa pagbuo ng integridad ang timeliness at sustained at madalas na effort para maglabas ng balita, opinion, options o literary works. Kailangang sustained para ma-calibrate ang mahiwagang algorithm at masundan kayo. Para might maghintay sa inyong muling pagbabalita. Gamitin ang method ng mga nagpaanod na sa mundo ng content material creation: might reels, might kanta, might dwell, might shoutout. Gamitin ang mismong platform ng mga lumalason sa isipan ng marami sa atin. Gamitin ang kanilang ddiskarte pero sa paghahatid ng mabuti’t maayos na pagbabalita hinggil sa inyong unibersidad at komunidad. Dito tayo nagkakaroon ng halaga. Dito tayo patuloy na magiging related.

Hindi na lamang sa campus

Dahil nga nearly nasa labas na ng campus ang publikasyon, mahalagang maging concerned na rin kayo sa mga usaping might kinalaman sa pamayanan. Oo, alam ko, might devcomm part, however greater than devcomm, information for and concerning the province also needs to be coated. Hindi lang kapag pupunta si mayor o governor sa campus. You see, contain lagi kayo sa mga usaping pambayan at lalawigan, direkta man hindi ang involvement na ito.

Sa pagiging constant at maaasahan sa pagde-deliver ng mga usapin nagkakaroon kayo ng integridad, nagiging kaabang-abang ang take ninyo sa mga isyu. Doon ninyo makukuha ang dagdag na respeto. Alam ko, iilang beses lang kayo nabibigyan ng pagkakataong mag-column, pero, di ba, might private naman kayong social media account?

Hindi nga. Bukod sa diyaryo kung saan ako nagsusulat ng column, sa Fb ng matatanda ako higit na binabasa. Nasa social media ang column ko. Doon ako naglalabas ng mga hinaing at kalokohan araw-araw.

Final na lang, puwede ba, huwag ninyong lakihan ang picture ninyo as columnist? Con todo picture shoot na parang modelo. Totoo, situation ko ito. Ito mismong glamour and pomp ng media ang bumubuo sa pagkatao ng iba bilang dependable media persona dahil lamang common at madaling matandaan ang hitsura. Parang celebrities. Imagine me, hindi pinagbabatayan ang hitsura natin para magkaroon ng integridad.

Ito mismong isyu ng movie star media persona ang nagiging suliranin ng media dahil kaalinsabay ng kasikatan, as with different influencers, nawawala ang substance. And sure, probably the most substantive ones, hindi ninyo masyado nakikita sa ere.

Ganyan pa rin ako mag-fanboy ngayon. Kapag nakikita ko ang mga hinhaangaan kong mamamahayag na bihirang makita ang mukha dahil palagi ko lang nababasa.

Hit and miss ang pag-oldmansplaining ko ngayon. Hindi ko alam kung might sapat kayong laya para i-engage ang mambabasa, o kung kaya ninyong ma-expedite ang editorial course of, o kung kaya ninyong mag-cover ng balita sa kapitolyo. Might mga limitasyon ang kakayahan ninyo, I do know.

Pahabol, be genuinely curious sa plight ng kababayan natin. Hindi lamang sila pang-contest o writing task. Kapag naunawaan natin sila, saka lamang natin sila mabibigyan ng lehitimong tinig.

Maging instrumento ng katotohanan. The world badly wants you.

Salamat sa pagkakataong maging bahagi ng okasyong ito. Pasensiya na, napahaba ang oldmansplaining ko. – Rappler.com

Professor ng seminar in new media, writing for brand new media, at artistic nonfiction sa College of Arts and Letters at sa Graduate College ng College of Santo Tomas si Joselito D. De Los Reyes, PhD. Kasalukuyan siyang chairperson ng UST Division of Artistic Writing.